Een scheepsdiesel heeft drie soorten vloeistof nodig: diesel, water en olie. Om je boot winterklaar te maken, moet je met alle drie de vloeistoffen wat doen. In dit blog bespreken we diesel. Diesel kan bederven maar erger, er kan ook een explosie van bacteriegroei in de tank ontstaan. We willen weten of dat aan de hand is en wat we eraan kunnen doen.
Daarover gaat het in deel 1 van deze korte serie over het winterklaar maken van de motor van je boot. In deel 2 kijken we naar het water in de koeling en hoe we voorkomen dat de motor niet kapotvriest. Tenslotte kijken we in deel 3 nog naar de olie: smeermiddel in iedere brandstofmotor.
Diesel en biodiesel
Vroeger was het advies om voor de winter de dieseltank helemaal af te toppen. In een volle tank kan geen condens ontstaan, was de redenering. In de lucht van een lege of halflege tank zit altijd wat vocht. Als de lucht opwarmt en afkoelt, ontstaat condens in de tank. Die kleine druppeltjes tegen de koude tankwand zakken in de diesel en zo krijg je diesel met water erin waar de motor erg slecht op draait.
Tegenwoordig speelt er iets anders. In alle diesel wordt een deel biodiesel bijgemengd. Deze biodiesel trekt relatief veel meer water aan en dat zorgt ervoor dat diesel kan bederven. Er wordt gezegd dat de dieselbrandstof van tegenwoordig ongeveer drie maanden houdbaar is.
Op internet wordt veel gediscussieerd over dit onderwerp. En schippers komen uit bij de vraag: moet ik het restant in mijn tank in het voorjaar eruit pompen en inleveren bij het chemisch afval? Het zou ‘beter’ zijn voor de motor. Andere schippers gooien zo snel mogelijk schone diesel bij de oude winter-brandstof en starten hun vaarseizoen zonder motorproblemen. Het kan dus wel, varen met bedorven diesel.
Bacteriën worden drab
Naast het bederven van de diesel speelt er nog een ander probleem: de dieselbacterie. In dieseltanks groeien anaerobe bacteriën (anaeroob = ze hebben geen zuurstof nodig) in minuscule ruimtes in de tankwand. Als deze micro-organismen doodgaan, vormen ze een zwarte drab in de tank. Deze drab zakt naar beneden en vormt daar een snotterige laag. Tot zover nog geen acuut probleem.
Maar als je een keer op woelig water vaart, dan wordt de tank flink geschud natuurlijk. Dan gaat de drek zweven en komt het in het brandstofsysteem van de motor. Diesels zijn hier erg gevoelig voor en daarom heeft elke motor een brandstoffilter. Die filters raken verstopt door de zwarte bacterie-sludge en de motor krijgt geen brandstof meer en stopt. En dat is dus juist als we de motor extra hard nodig hebben, omdat het wat ruiger is op het water.
Inspectie via pompje
Dieseltanks verschillen onderling. Sommigen hebben een inspectieluik, of een aftapkraantje op het diepste punt. Zo kun je zelf de diesel in je tank inspecteren. Andere tanks zijn helemaal afgesloten, dan zou je met een handpompje met een stevige lange slang kunnen proberen om helemaal onderin de tank te komen en zo een monster te nemen van je eigen tank. Heb je veel viezigheid in de tank dan kun je twee dingen doen. Er zijn gespecialiseerde bedrijven die de tank kunnen reinigen. Je kunt ook zelf de tank helemaal leegpompen en schoonspoelen met schone diesel. Van de bacterie kom je niet meer af. Maar er zijn wel middelen in de handel waarvan je een kleine dosis kunt toevoegen aan elke volle tank en die de bacteriegroei voorkomen.
Boot klaar voor de winter
Wat je nu kunt doen om je boot winterklaar te maken, is zorgen dat de tank zo leeg mogelijk is, zodat je zo min mogelijk diesel bewaart. Leegpompen en afvoeren kan ook. En controleer of er veel dode bacteriën onderin de tank aanwezig zijn door een sample te nemen onderuit je eigen tank. Over bedorven diesel hoef je niet wakker te liggen, alle boten in de haven hebben hiermee te maken.
Te veel rommel onderin je tank is wel iets om bij stil te staan. Vervang daarom zelf je brandstoffilter. Zo weet je hoe je dat moet doen als je een keer achter het anker ligt te rijden met verstopte filters om de motor weer aan de praat te krijgen. En zorg dat er een of meerdere reservefilters aan boord zijn.
Dit bericht is geschreven door Klaas Wiersma, onafhankelijk watersport journalist voor Nauticlink. Wil je reageren op dit bericht? Laat hieronder een reactie achter of stuur Klaas Wiersma een e-mail via nieuwsdienst@nauticlink.com of contact hem via linkedin
