Het einde van het vaarseizoen is de tijd om de motor winterklaar te maken. Dat kun je uitbesteden maar je kunt het ook zelf doen. Vandaag kijken we naar het waterscheidend-brandstoffilter. Dit filter kun je zelf vervangen. Dat scheelt misschien iets in de onderhoudskosten maar er is ook een veiligheidsreden. Als schipper is het goed om te weten hoe je dit filter moet vervangen bij een eventuele verstopping van de brandstoftoevoer.
Water eruit laten lopen
Het waterscheidend-brandstoffilter is het filter met het kijkglas. Onderaan zit een kraantje en omdat diesel lichter is dan water zakt het water naar onder in het filter. Een beetje water is niks om je zorgen over te maken, het kan ontstaan door condens in de tank. Houd een doorzichtige maatbeker onder het filter en draai het kraantje onderop open. Door een klein beetje diesel af te tappen via het kraantje aan de onderkant van het hele filter, tappen we eventueel aanwezig water af. In het doorzichtige opvangbakje kunnen we zien of er ook water in het filter aanwezig was.
Het laten leeglopen van het groffilter doen we in ieder geval voordat de boot de winterstalling ingaat. Maar het is ook goed om tijdens het seizoen regelmatig te checken of er water in het kijkglas is achtergebleven en als dat het geval is, dit water af te tappen. Door de doorzichtige maatbeker kunnen we zien om hoe veel water het gaat.
Hoe vaak het waterscheidend-brandstoffilter vervangen?
Het water kan worden afgetapt. Maar in het ondoorzichtige gedeelte wordt de grove vervuiling uit de brandstof gefilterd. In dit filter hoopt de vervuiling op en het is verstandig om het regelmatig te vervangen. Voor de frequentie van vervanging zijn meerdere richtlijnen. Er wordt aangeraden om het filter jaarlijks te vervangen. Als je veel vaart is elke honderd draaiuren van de motor een goede indicatie. Natuurlijk hoeft het kijkglaasje dan niet te worden vervangen, alleen het filter-gedeelte.
Nog een reden voor vervanging
Een groffilter is meestal niet erg duur, de prijs voor alleen het filter ligt vaak onder de tien euro. Het is een typisch onderdeel om tegelijk meerdere filters van te bestellen. Niet vanwege een mogelijke kwantumkorting maar om meerdere filters aan boord te hebben voor noodgevallen. Mocht de gevreesde dieselbacterie zich namelijk ongemerkt hebben genesteld in de brandstoftank, dan kan dat zorgen voor verstopping van dit filter. Zowel in als op het filter komt een snotterige zwarte laag van dode bacteriën te liggen die de bandstof-stroom onderbreekt. De motor krijgt steeds minder diesel en gaat slechter lopen. Uiteindelijk kan de motor zelfs helemaal uitvallen. Daar komt bij dat een dergelijke verstopping vaak wordt getriggerd door heftige bewegingen van diesel in de tank. De drab wordt door de hele tank gemengd en waar die eerst op de bodem bleef liggen, komt die nu in het brandstofsysteem. En juist op ruige momenten met golven en harde wind, dan hebben we onze dieselmotor doorgaans het hardst nodig.
Daarom is het belangrijk om zelf enige handigheid te ontwikkelen met het losdraaien en vervangen van dit filter. Soms moet dit zelfs in ruige omstandigheden op open water worden gedaan, om de leiding weer vrij te maken, of om deze oorzaak van storing uit te sluiten door een inspectie van het filter.
Hoe vervang of inspecteer ik het groffilter?
Ga je aan de motor sleutelen, haal dan eerst de stroom eraf. Vervolgens draai je de brandstofkraan (voor het filter) dicht. We plaatsen een schone emmer of een opvangbak onder het filter. Bij het vervangen loopt de diesel uit het filter.
De bout die we boven op het filter zien, loopt door de hele constructie en heef z’n schroefdraad in het onderste gedeelte. Door die los te draaien komen de verschillende onderdelen van het filter van elkaar. Draai de bout eerst los met een sleutel. Zodra deze niet meer vastzit, draai je verder met de vingers van je ene hand, terwijl je met de andere hand de onderkant van het filter tegenhoudt, anders valt deze in de emmer zodra de bout helemaal los is. Vaak laat het glazen gedeelte vanzelf los en blijft het filter hangen. Doe je alleen een inspectie, houd de twee dan bij elkaar, trek het filter los en bekijk de bovenkant. Ligt hier geen zwarte drab en is het filter recent nog vervangen, dan draai je alles weer dicht en maak je een notitie in het logboek dat je het filter hebt gecontroleerd.
Gaan we het filter vervangen, loos dan de diesel in de emmer. Het filter kunnen we ook in de emmer leggen. Dan halen we het nieuwe filter uit de doos. In de verpakking zitten ook vier rubberen ringen. We verwijderen de oude ringen. Het glas maken we nu aan de binnenkant schoon met een droge doek. Vervang de oude ringen. Ook het filterhuis krijgt een nieuwe afdichtingsring. Hou nu het nieuwe filter en het kijkglas tegen het filterhuis en draai de bout weer aan totdat alles weer stevig zit.
Ontluchten
Meestal vervang je het groffilter en ook de andere brandstoffilters. Hoe we dat doen lezen we in het volgende artikel. Maar na elke keer dat het brandstofsysteem openligt kan er lucht in het systeem komen. Bij een diesel moet je dan het systeem ontluchten. Daarvoor heeft de motor een ontluchtingsnippel. Dit is een bout met een klein gaatje erin. Door hem los te draaien komt het gaatje tevoorschijn. We draaien de nippel een aantal slagen los, vaak is een kleine centimeter voldoende.
Check vooraf of de brandstofkraan wel open staat.
Als je de brandstofleiding volgt kom je bij een rond pomphuis met een klein handeltje. Hiermee gaan we nu handmatig diesel in het systeem pompen. Dit kan wel vijf minuten duren. Gebeurt er niks, draai dan even aan de motor. Door deze in een andere stand te zetten lukt het pompen meestal wel. Al snel verschijnen er belletjes bij het gaatje. Zodra er geen belletjes meer verschijnen maar er alleen vloeistof wordt gepompt, is het systeem ontlucht. Draai de nippel weer dicht en de klus is geklaard.
Dit bericht is geschreven door Klaas Wiersma, onafhankelijk watersport journalist voor Nauticlink. Wil je reageren op dit bericht? Laat hieronder een reactie achter of stuur Klaas Wiersma een e-mail via nieuwsdienst@nauticlink.com of contact hem via linkedin
